Bài viết được biên tập bởi chị Tố Uyên, chủ nhân blog In Metime
Gần đây, Chi Nguyễn – tác giả yêu thích của tôi – đã giới thiệu một bài tập trong video YouTube có tựa đề: Tập nhìn sự nghiệp như một cuốn sách nhiều chương.
Bài tập này hướng dẫn độc giả viết ra giấy các “chương” khác nhau trong sự nghiệp, từ hiện tại cho đến thời điểm chúng ta muốn ngừng làm việc. Mỗi chương đại diện cho một giai đoạn kéo dài 5 năm. Vì chưa bao giờ thử nhìn về tương lai xa một cách tổng quan, tôi đã bắt tay vào làm bài với rất nhiều tò mò và hứng thú.
Nhưng… ngay khi ngòi bút chạm xuống giấy, tôi giật mình nhận ra “cuốn sách” của tôi với sự nghiệp họa sĩ minh họa chỉ vừa mới bắt đầu khi tôi 28 tuổi. Nghĩa là tôi đã dành 10 năm để lăn xả trong một lĩnh vực trái ngược với Chính Bắc* của mình.
10 năm là một quãng thời gian dài của đời người. Mặc dù tôi đã phải trầy trật đi qua nhiều bế tắc, tôi không nghĩ 10 năm qua là thời gian lãng phí. Công việc cũ trong lĩnh vực an toàn đường sắt đã mang lại cho tôi nhiều điều quý giá, đặc biệt là 3 bài học mà tôi vẫn áp dụng hàng ngày trong nghề nghiệp sáng tạo ngày hôm nay.
1. Lời phản hồi chính là những món quà.
Vì sao vậy?
Ngày còn đi học, tôi luôn lo lắng khi thầy cô giáo trả bài kiểm tra. Tôi sợ phải nhận về một tờ bài làm chi chít gạch đỏ và những lời phê. Thông thường, số lời phê cũng tỉ lệ nghịch với số điểm.
Đó là lý do tại sao trong tuần đầu tiên của kỳ thực tập, tim tôi như “rụng xuống” khi nhận phản hồi của lãnh đạo về bản hướng dẫn an toàn đầu tiên mình viết. Ngay khi mở tài liệu, đập vào mắt tôi là những mảng chỉnh sửa đỏ quạch, tạo bởi chức năng theo dõi thay đổi trên Word. Tôi nghĩ, chắc anh quản lý đang thất vọng về tôi lắm. Áp lực càng dâng lên khi anh yêu cầu gặp tôi vào trước giờ ăn trưa để thảo luận về tài liệu này.
Thật bất ngờ! Trái ngược với những lo lắng của tôi, không có lời chỉ trích hoặc sự thất vọng nào. Anh ấy nhanh chóng khiến tôi hiểu trong công việc, không có điểm tốt hay điểm kém. Điều quan trọng là nỗ lực mà mỗi cá nhân đặt vào để tạo ra kết quả tốt nhất có thể với tất cả phương tiện và tài nguyên có được tại thời điểm đó.
Hóa ra, những nhận xét và lời phê đều giúp tăng cường luận điểm cho ý tưởng, làm nổi bật các lập luận phản biện. Chúng cũng cung cấp các quan điểm đa chiều và khuyến khích đồng nghiệp ở các vị trí khác nhau cởi mở trao đổi.
Với hệ thống xác nhận kép, thậm chí xác nhận ba lần cho mỗi văn bản an toàn, sau này, tôi đã quen nhận nhiều phong cách phản hồi và lời phê cho những sản phẩm của mình. Tôi nhận ra rằng nếu tài liệu được gửi lại mà không có bất kỳ nhận xét nào, chưa chắc đó đã là dấu hiệu tốt. Nguyên nhân có thể bởi người đọc không có (hoặc không muốn dành) thời gian xem xét chi tiết, hoặc có thể do trình độ kỹ thuật của họ không đủ, không phù hợp để phản hồi.
Những phản hồi đã giúp gì cho sự nghiệp sáng tạo của tôi?
Nhận phản hồi từ khách hàng là một trong những nỗi sợ lớn nhất khiến nhiều người làm sáng tạo đắn đo trước khi bước vào nghề.
Tất nhiên, tôi hạnh phúc vô cùng mỗi khách hàng nhắn: “Wow, các phác thảo của An vượt quá cả tưởng tượng của tôi! Tôi không có phản hồi nào cả, chúng ta chuyển sang bước tiếp theo nào!” Nhưng với kinh nghiệm của mình trong lĩnh vực an toàn, tôi cũng cảm thấy an tâm khi nhận những lời phê, vì tôi biết nó sẽ giúp phiên bản cuối cùng trở nên tốt nhất có thể..
Bởi vậy, tôi vô cùng biết ơn thời gian và sự quan tâm mà khách hàng và biên tập viên dành cho mỗi sản phẩm sáng tạo của tôi..
2. Việc đặt tên tập tin là tối quan trọng.
Vì sao vậy?
Nhiệm vụ chính của tôi trong công việc cũ là phân tích các tai nạn tàu điện, để tránh sự kiện tương tự tái diễn.
Trong quá trình phân tích, chúng tôi không chỉ xem xét những gì đã xảy ra tại thời điểm diễn ra tai nạn mà còn quan tâm tới nhiều khía cạnh khác:
- Quy trình nào đã được áp dụng bởi tài xế? Nội dung phiên bản cuối cùng của quy trình là gì?
- Quy trình này được đề ra trong bối cảnh nào?
- Các tài xế đã được đào tạo theo những khóa học nào?
- Lần cuối cùng các khóa học này được cập nhật là bao giờ?
- Lịch trình của tài xế trong tuần trước khi tai nạn xảy ra là gì?
- Chiếc tàu điện đã được bảo trì theo quy trình nào?
- …
Muốn trả lời tất cả các câu hỏi này, chúng tôi cần tra cứu các tài liệu từ nhiều năm trước. Và, để giúp quá trình phân tích, kiểm định diễn ra thuận lợi; tất cả nhân viên của công ty đều phải tuân thủ một quy tắc đặt tên cho các tập tài liệu, để chúng tôi có thể nắm bắt nhiều thông tin nhất chỉ bằng cách nhìn vào tiêu đề của chúng.
Điều đó đã giúp gì cho sự nghiệp sáng tạo của tôi?
Ngay từ khi khởi nghiệp, tôi đã biết rằng An của tương lai sẽ vò đầu bứt tai nếu tôi đặt tên cho các tập tin của mình là “Tranh 1” hoặc “Bài blog mùa hè 3”.
Vì vậy, tôi đã áp dụng một hệ thống để đặt tên cho mỗi tập tin. Tất cả các tập tin tỏng công việc của tôi đều được đặt tên theo nguyên tắc sau:
Ngày viết ngược_ Loại tài liệu _ Tên dự án (hoặc tên khách hàng)
Ví dụ:
20221015_Bìa_The Present Day planner
20230309_Tranh màu_Thien Huong NGUYEN
Với ngày viết ngược, các tệp của tôi sẽ được sắp xếp tự động theo thứ tự thời gian. Tôi còn không cần phải căng não nhớ phiên bản cuối cùng là bản số 3 hay số 4.
Trong tương lai, nếu một khách hàng cũ quay trở lại sau 10 năm và muốn tạo phần kế tiếp cho một dự án cũ, tôi biết mình có thể tìm lại tất cả các tập tin một cách nhanh chóng và dễ dàng. Điều này giúp tôi tiết kiệm thời gian, thể hiện sự chuyên nghiệp và giảm bớt gánh nặng tâm lý.
3. Việc làm phải thích nghi với sức khỏe của tôi, chứ không phải ngược lại!
Vì sao vậy?
Tôi vẫn nhớ như in một buổi học về sinh lý học khi còn ở Viện đại học công nghệ. Thầy giáo kể về một công nhân bị đau lưng. Người công nhân đã nói với thầy: “Tôi đã 50 tuổi rồi, bị đau lưng cũng là điều bình thường ở tuổi này mà!”
“Sai hoàn toàn!” – thầy nói với chúng tôi. “Việc tất cả những người ở độ tuổi 50 trong nhà máy đó đều bị đau lưng không biến việc đau lưng trở thành bình thường!”
Ngày hôm đó, thầy nói về những lầm tưởng liên quan đến nỗi đau sinh lý. Nhờ vậy, tôi đã học được tầm quan trọng của việc phân tích sự đau đớn trong cơ thể để tìm ra các vấn đề của điều kiện làm việc. Môi trường, tổ chức và điều kiện làm việc phải được điều chỉnh phù hợp với sức khỏe của con người, chứ không phải ngược lại!
Điều đó đã giúp gì cho sự nghiệp sáng tạo của tôi?
Tôi đã chia sẻ quan điểm của mình về sức khỏe thể chất trong đoạn cuối của bài viết Chào 2023 & keep creating!
Mỗi khi lưng tôi bắt đầu cứng lại, hoặc cổ tay sưng lên, tôi không bao giờ nghĩ rằng việc đau ở những vị trí này là bình thường, chỉ bởi vì hầu hết các họa sĩ đều bị viêm gân hoặc thoái hóa đốt sống. Tôi biết, mình cần thay đổi điều gì đó trong công việc để cơ thể cảm thấy khỏe hơn.
Những thay đổi đó có thể là điều chính vị trí bàn làm việc, hoặc thêm chỗ tựa tay, hoặc thay đổi kiểu ghế. Nhưng đó cũng có thể là sự thay đổi trong cách sắp xếp thời gian, bằng cách thêm các buổi tập thể dục giãn cơ vào trong ngày, hoặc các buổi tập yoga trong tuần.
Vậy, tôi có hối hận vì đã dành tới 10 năm học tập và làm việc trong ngành an toàn đường sắt?
10 năm là một quãng thời gian dài của đời người.
Tôi vẫn nhớ những buổi tối khi đi dọc bờ kênh về nhà từ chỗ làm, với đầy mệt mỏi, lạc lõng và thất vọng. Tôi thấy mình đang phí hoài thời gian, mắc kẹt trong một cái “hố” tối tăm; trong khi mỗi năm, nhiều họa sĩ mới đang hăm hở gia nhập thị trường với các ý tưởng sáng tạo ngày càng đột phá. Và nhất là, họ càng ngày càng trẻ hơn tôi.
Nhưng, ngay từ ngày đầu tiên chính thức làm họa sĩ, tôi không còn bất kỳ cảm giác hối tiếc nào. Tôi, chỉ đơn giản là đang hạnh phúc với hiện tại của mình.
Bạn không thể kết nối các điểm trong đời bạn khi nhìn về phía trước; bạn chỉ có thể kết nối chúng khi nhìn lại phía sau.
Steve Jobs
Hôm qua, khi thực hiện bài tập “Nhìn sự nghiệp như một cuốn sách nhiều chương “, tôi nhận ra, vẫn còn ít nhất ba lần 10 năm nữa để tôi làm công việc mà mình yêu thích. Và, tôi thực sự mong, ba lần 10 năm đó là một cuộc phiêu lưu hạnh phúc đầy ắp những bài học quý cho mình.
Keep creating!
Tu Ha An
*”Chính Bắc” là tên một cuốn sách của tác giả Bill George nói về việc tìm kiếm định hướng cho công việc và cuộc sống.
*Vui lòng đọc kỹ thông tin về Bản Quyền trước khi sao chép hoặc trích dẫn nội dung và hình ảnh của blog tuhaan.com