« Chuyện sáng tạo » là chuyên mục mới trên blog, nơi mà mỗi mùa trong năm, tôi sẽ gặp gỡ một người làm sáng tạo để lắng nghe câu chuyện của họ. Nhân vật của chúng ta có thể là những người sáng tạo toàn thời gian, hoặc bán thời gian, hay sáng tạo chỉ đơn thuần là sở thích của họ.

Với « Chuyện sáng tạo », tôi hi vọng có thể góp phần xóa nhòa những định kiến rập khuôn đang đào sâu khoảng cách giữa thực tế và cái nhìn của người ngoài cuộc về nghề làm sáng tạo.

Nhân vật mùa xuân: Morgane của Instagram @morgane.mood

Bài viết này là phần kế tiếp của “Chuyện sáng tạo: Morgane – « Influencer » là một công việc sáng tạo nghiêm túc (1/2): Người làm sáng tạo – Mẹ làm sáng tạo – Chuyên gia giáo dục làm sáng tạo” đăng vào ngày 5 tháng Tư năm 2022.

Trong phần hai của câu chuyện sáng tạo của nhân vật mùa xuân, chúng ta sẽ tập trung vào nghề Influencer trên Instagram. (« Influencer » có thể dịch là « người gây ảnh hưởng », trong bài viết này, khái niệm influencer tập trung vào những người sử dụng mạng xã hội để chia sẻ nội dung cá nhân, lan truyền thông tin đến mọi người và có khả năng ảnh hưởng đến quyết định mua hàng của những người theo dõi họ.) Đây là nghề nghiệp vẫn còn mang nhiều định kiến và bị xem như « dễ dàng », « rỗng tuếch » trên nền tảng mạng xã hội vốn mang tiếng « khuyến khích những nội dung phô trương giả tạo ».

Phần hai

« Influencer » là một nghề nghiêm túc. Và đó là một nghề đáng trân trọng!

Người thân – nền tảng vững chắc

An: Trên Instagram của chị có nhiều bức ảnh của các con chị. Em không có con nên không có ý kiến gì về chủ đề này, nhưng em thấy rằng trên các phương tiện mạng xã hội của những người influencer đã làm mẹ, có rất nhiều bình luận tiêu cực hướng mũi dùi vào việc họ công khai hình ảnh của con cái. Chị đã bao giờ phải đối mặt với những bình luận như vậy chưa ạ? Chị nghĩ gì về chủ đề này ạ?

Morgane: Chị suy nghĩ rất nhiều về vấn đề này em ạ.

Timi (con trai đầu của chị) đã 10 tuổi, sắp bước vào tuổi vị thành niên. Trước mỗi lần đăng bài post hay story nào có hình ảnh của Timi, chị đều thống nhất với con và để con duyệt trước. Con chị biết rằng bất cứ thời điểm nào trong đời, nếu con muốn gỡ hết ảnh của con khỏi Instagram, chị sẽ gỡ hết. Với Matt (con trai thứ hai của chị) cũng tương tự như vậy. Và tất nhiên là chị đã bàn bạc với Guillame (chồng chị). Như thường lệ, những điều này đều là quyết định chung của cả gia đình.

Chị luôn đặt cho mình một quy tắc: không bao giờ để nội dung của mình biến tướng thành một thể loại truyền hình thực tế, kiểu như: Matt đeo tã, Matt đi cầu tiêu, Matt tắm… Chị ý thức được rằng mọi hình ảnh một khi đã được đăng lên Internet thì sẽ tồn tại vĩnh viễn dù mình có chủ tâm xóa đi, và bất kỳ ai cũng đều có thể chụp lại màn hình.

Có những influencer được trả tiền để đăng hình ảnh của con họ. Và đó là cách duy nhất để họ có thu nhập. Chị chưa bao giờ rơi vào trường hợp đó. Những lần chị hợp tác với những nhãn hàng dành cho trẻ em, các con đều cùng chị lựa chọn và quyết định.

An: Em vẫn còn nhớ cách anh Guillaume khoe với đồng nghiệp Instagram của chị với rất nhiều yêu thương và tự hào. (Guillaume và An từng là đồng nghiệp). Trên Instagram của chị còn có cả những reels chị làm cùng bố mẹ và em gái chị nữa.

Gia đình chị có ủng hộ chị ngay từ những ngày đầu không? Nếu không sự hậu thuẫn của họ, chị có nghĩ mình sẽ bắt đầu công việc influencer không?

Morgane: Trong nhà chị thì em gái chị có thương hiệu thời trang riêng và em ấy cũng là influencer trên Instagram.

Hồi đầu, chị không tự tin mấy đâu. Trước mỗi lần đăng bất kỳ bức ảnh nào, chị cũng đều gửi cho em gái để hỏi ý kiến. Em ấy như là hoa tiêu của chị vậy, vì trên Instagram, có những khuôn mẫu cần tuân thủ, mà chị lúc đó thì rất mù mờ về những điều này. Tất cả đều khiến chị choáng ngợp.

Còn về bố mẹ chị, càng trưởng thành, và càng gặp nhiều người trong độ tuổi của bố mẹ, chị lại càng nhận ra mình đã may mắn đến thế nào. Bố mẹ chị trên sáu mươi cả rồi nhưng họ rất cởi mở, và còn rất thấu hiểu nữa.

Bố mẹ đã luôn tự hào về bọn chị.

Chị biết mình rất may mắn có được người bạn đời như anh Guillaume, một người có tấm lòng nhân hậu.

Chắc chắn là không, chị sẽ không thể ở đây hôm nay nếu không có những người thân như những người đang ở bên chị. Chị nhận ra điều này ngay khi đang trả lời câu hỏi của em đấy.

« Influencer » là một nghề sáng tạo

An: Khi em nói với một người bạn rằng em muốn bắt đầu chuyên mục phỏng vấn trên blog bằng một nhân vật influencer, cô ấy đã hỏi: « Ơ, influencer và sáng tạo thì có liên quan gì tới nhau? » Nghe vậy em mới nhận ra là mối liên hệ này hóa ra không hề hiển nhiên trong mắt khán giả. Chị nghĩ có cách nào để mình làm sáng tỏ thắc mắc trên ạ?

Morgane: Chị là influencer trên Instagram. Instagram từ khi mới ra mắt đã luôn là một nền tảng để chia sẻ những hình ảnh đẹp. Chụp ảnh đối với chị là một hoạt động sáng tạo.

Làm influencer là tạo ra một thế giới riêng để tôn lên giá trị cốt lõi của những sản phẩm mà những người tạo ra đã trao gửi cho mình. Bạn phải thổi được những giá trị riêng vào thế giới mà mình gây dựng và rồi điều này mới chính là thứ sẽ gây ảnh hưởng đến người xem. Đây chính là bản chất của nghề và cần rất nhiều công sức.

Chị cũng mất rất nhiều thời gian để loay hoay hỏi bản thân « Làm influencer thực chất có nghĩa là gì? » Và rồi chị nhận ra sau những stories, những bài post, mọi người nhắn tin để kể với chị rằng « Cô /chị / bạn làm tôi nhớ đến… nghĩ đến… » Và chị nhận ra, làm « influencer », gây ảnh hưởng chính là đây!

Việc này không hề xấu, gây ảnh hưởng lên người khác không hề xấu nếu như thông điệp đằng sau mang những giá trị tốt đẹp.

An: Instagram Feed của chị luôn hài hòa với những gam màu dễ nhận diện. Làm sao để chị đảm bảo được điều này khi sản phẩm của nhãn hàng mà chị hợp tác cùng có màu sắc không liên quan gì tới những bức ảnh chị thường chụp và có nguy cơ phá vỡ sự hài hòa trên feed ạ?

Morgane: Chị dùng Lightroom để chỉnh ảnh. Chị sẽ tăng độ ấm trong tương phản, sau đó chị có thể để chế độ tự động, hoặc bỏ qua, rồi chị sẽ chỉnh sáng và cuối cùng là tăng độ nét và chỉnh chi tiết. Em thấy không, chị thuộc lòng từng công đoạn luôn rồi!

Chị có thể dành cả tiếng để chuoj một bức ảnh cốc trà, dù biết chắc rằng nó sẽ có rất ít lượt tương tác ☺ Chị không muốn đăng bài kiểu “Đây, sản phẩm đây, tôi thử rồi, ngon lắm, mua đi, code giảm giá đây nhé!”

Hiển nhiên là màu của bao bì sản phẩm không bao giờ trùng với màu sắc trong ảnh thường ngày của chị rồi. Nhưng chị luôn rất chú ý để màu sắc sản phẩm không bị sai lệch, chỉnh sửa quá đà so với thực tế. Chị sẽ tìm cách cân bằng để sự hài hòa được đảm bảo.

Mà thật ra feed của chị cũng không hài hòa đến thế đâu, nhưng nó là sự tổng hợp cân bằng của những khoảnh khắc của cuộc sống, phong cảnh, thiên nhiên, và sản phẩm. Chị nghĩ mình đã xây dựng được một phong cách nhiếp ảnh, và thế giới quan cũng như những gì chị yêu thích đều được truyền tải qua ảnh chị chụp.

Hiện nay chị là đại sứ cho công ty nước hoa châu Âu, Cepparfums, một công ty nước hoa từ nguyên liệu thiên nhiên tại Dijon. Chị nghĩ họ bị thu hút bởi Instagram của chị vì họ thích ảnh chị chụp và thế giới mà chị xây dựng.

Đôi khi đăng một story cho sản phẩm cũng mất rất nhiều thời gian để hoàn thành một cách chỉn chu, vì chị luôn ý thức được có những con người thật đằng sau đã tạo ra những sản phẩm đó. Chị chưa bao giờ coi nhẹ bất kỳ đầu việc nào.

Tất nhiên là hồi đầu cũng có rất nhiều khó khăn. Ban đầu, bạn sẽ phải cân nhắc chấp nhận vài hợp đồng hợp tác vì chỉ bạn biết chiến dịch sẽ thu hút, mang lại kết quả tốt. Chị cảm thấy may mắn vì các nhãn hàng hiện chuộng những tài khoản influencer nhỏ nhưng có nhiều lượt tương tác.

An: Em thấy chị cũng chia sẻ nhiều điều trong từng đoạn miêu tả, ngay cả khi đó là miêu tả dành cho sản phẩm. Những dòng chị viết đều rõ ràng và đậm tính cá nhân. Người đọc có thể nhận ra ngay đây không phải một đoạn script được copy-paste…  

Morgane: Đúng vậy. Thế mà nhiều nhãn hàng chuyên môn gửi script em ạ. Mỗi lần cộng tác đều có deadline nữa, chị không thể post bài tùy tiện được. Đó là lý do vì sao chị rất chú tâm chăm chút những bức ảnh, vì đó là nơi duy nhất mà chị có thể tự do sáng tạo, mà thật ra thì vẫn có nhiều yêu cầu cần tuân thủ trong ảnh chụp lắm. Nhiều lần chị từ chối sản phẩm vì bên nhãn hàng yêu cầu chị phải quay cảnh mình bôi kem.

Chị dùng thử mọi sản phẩm mà chị nhận cộng tác, ví dụ như lần gần đây, khi chị đăng bài về sản phẩm mới của The Body Shop. Chị thực sự sử dụng nó mỗi khi căng thẳng, như khi chị gặp tắc đường chẳng hạn. Chị thực sự rất căng thẳng khi bị kẹt trong dòng xe trên đường cao tốc. Và điều này góp phần phá vỡ hình ảnh mượt mà hoàn hảo và chúng ta thường thấy trên mạng xã hội. Chúng ta đều là những con người có những nỗi sợ, có những cảm xúc chất chứa. Và đây chính là điều chị muốn truyền tải.

An: Khi mới bắt đầu, làm cách nào để chị có được những hợp đồng cộng tác ạ? Cơ hội đến với chị và chị quyết định nắm lấy hay là chị có ý tưởng và rồi chị tìm đến những nhãn hàng tương ứng ạ?

Morgane: Chị có hai cách để có được những cơ hội cộng tác.

Chị có sử dụng một ứng dụng dành riêng cho influencer và các nhãn hàng. Các nhãn hàng đăng sản phẩm cần quảng bá lên ứng dụng. Các influencer có thể lựa chọn mình có muốn hợp tác hay không; sau đó bên nhãn hàng sẽ đưa ra quyết định có lựa chọn mình cho chiến dịch của họ không.

Còn ở Dijon thì có nhiều nhãn hàng đã tự liên hệ trực tiếp với chị.

Mỗi dịp cần tặng quà, chị luôn tìm mua những sản phẩm, những thiết kể của những người nghệ nhân hoạt động độc lập, đơn giản là vì chị thích những thiết kế đó, và vì chị muốn ủng hộ những mô hình kinh doanh nhỏ. Ban đầu, chị chia sẻ lên Instagram hình ảnh của những gì mình mới mua. Và rồi những nghệ nhân tạo ra chúng liên hệ với chị, hỏi chị có hứng thú tổ chức giveaway hay không. Chị cảm thấy giveaway là cách tốt nhất để tăng trưởng một tài khoản Instagram.

Em gái chị cũng từng luôn dẫn chị theo với tư cách người đi cùng (+1) của em ấy mỗi lần dự sự kiện. Nhờ em ấy mà chị dần bước vào cộng đồng những người influencer của Dijon.

Điều tuyệt vời ở Instagram chính là nội dung có thể được repost và chia sẻ lại. Vì chị chụp rất nhiều ảnh phong cảnh thành phố nên chính thành phố Dijon đã đề xuất một hợp đồng với chị cho chiến dịch quảng bá mùa Giáng sinh.

Chị cũng là đại sứ cho trung tâm thương mại Toison d’Or. Vị trí này mang đến rất nhiều độ phủ sóng. Vì chỉ có 4 influencer được chọn làm đại sứ mà chị lại là người có tài khoản ít người theo dõi nhất nên hiển nhiên là những influencer còn lại cũng góp phần tang lượt theo dõi cho chị mỗi lần họ chia sẻ bài đăng giveaway của chị.

An: Chị có theo bất cứ khóa đào tọa nào để đạt đến trình độ hiện tại trong công việc sáng tạo không?

Morgane: Chị chỉ có một khóa đào tạo ngắn duy nhất về nhiếp ảnh, khi chị mới bắt đầu công việc chuyên gia giáo dục (công việc chính của chị), để bổ trợ cho quá trình trị liệu qua nhiếp ảnh với trẻ vị thành niên.

Chị không theo học bất cứ kháo nào về Instagram. Tất cả đều là chị tự mày mò hết. Bố chị là một người luôn tò mò và không ngừng học, chính ông đã truyền cho chị sự yêu thích và khả năng tự học hỏi.

Chị tập trung vào nhiếp ảnh của từng khoảnh khắc, chị có thể ngồi lại 45 phút trước một cái cây chỉ để chụp một chú chim mà chị nhìn thấy 45 phút trước.

Chị cũng chụp ảnh ngoài khuôn khổ công việc chính và công việc phụ. Chị chụp ảnh cho Instagram của những người khác, và chụp ảnh đám cưới nữa. Chị luôn giải thích rằng chị không chụp những bức ảnh tạo dáng. Điều chị muốn nắm bắt để ghi lại là những khoảnh khắc, những cảm xúc.

Đó cũng là điều chị luôn truyền tải khi chị thực hiện trị liệu cho những bạn trẻ vị thành niên. Quan sát chính là một phần của chánh niệm, sống trọn vẹn trong khoảnh khắc hiện tại.

Quá khứ, tương lai và hiện tại

An: Chị có bao giờ tưởng tượng cuộc sống của mình trong tương lai không ạ?

Morgane: Có. Bởi vì công việc chuyên gia giáo dục tại khoa tâm thần dành cho trẻ vị thành niên là một công việc khó khăn. Và Timi thì 10 tuổi rồi, sắp bước vào tuổi vị thành niên rồi. Mỗi ngày công việc của chị lại trở nên thêm nặng nề vì chị không thể ngừng tham chiếu sang con, sang cách vận hành của gia đình mình.

Chị cảm thấy thoải mái với công việc của mình, điều này rất tuyệt, nhưng chị biết mình luôn yêu mối liên hệ giữa bà mẹ-trẻ sơ sinh. Chị cũng thích làm việc với những nhóm nhỏ nơi các ông bố bà mẹ cùng chia sẻ. Đó chính là lĩnh vực mà chị được đào tạo. Đó là điều chị thích làm và biết làm.

Nếu chị có thể mơ mộng thì chị tưởng tượng tương lai của mình trong một trung tâm chăm sóc sức khỏe toàn diện với nhiều nhóm nghề nghiệp mà ở đó chị sẽ là chuyên gia giáo dục về mảng gia đình.

Nếu không thì chị đã nghĩ đến việc chuyển sang một khoa khác, với đối tượng trẻ em ngay tại trung tâm Chartreuse (nơi làm việc hiện tại của chị).  

Còn công việc trên Instagram thì sẽ kết thúc một ngày nào đó, và chị nghĩ là không sao cả.

An: Điều gì thúc đẩy chị nhiều nhất trên con đường trở thành người sáng tạo ạ?

Morgane: Có những người phụ nữ mà chị ngưỡng mộ với tư cách nhiếp ảnh gia thời hậu chiến, như Diane Arbus hay Vivian Maier. Họ chụp ảnh khi mà điều đó còn chưa được coi là một nghề nghiệp.

Chị cũng nghĩ đến Katherine Switzer, người phụ nữ đầu tiên chạy cuộc đua marathon tại Boston.

Chị cũng rất hâm mộ Lena Dunham cùng bộ phim truyền hình Girls do cô ấy viết, nơi mà những chủ đề cấm kỵ được đề cập một cách cởi mở.

Những người phụ nữ đó chưa bao giờ chờ đợi sự cho phép của người khác để làm điều họ muốn.

An: Đâu là lời khuyên tệ nhất mà chị từng được nhận trong suốt con đường làm sáng tạo ạ?

Morgane: Chị nhớ đến hồi chị tham gia kháo đào tạo về nhiếp ảnh, và người hướng dẫn nói: « Bây giờ, để chụp ảnh chân dung thì phải cài đặt máy như này, rồi làm thế này, tiêu cự phải để thế này, và thế là ảnh sẽ đẹp! » Nhưng đó đâu phải cách để tạo ra một bức ảnh đẹp! Một bức ảnh đẹp nên là bức ảnh mà ở đó người ta cảm nhận được cảm xúc và chất thơ.

An: Nếu có một lời khuyên dành cho những bạn muốn trở thành influencer như chị thì chị sẽ nói gì với họ ạ?

Morgane: Trước khi muốn chạm đến người khác, bạn phải tìm gặp để hiểu chính mình trước đã. Có như vậy, kể cả khi không thành công, bạn cũng sẽ cảm thấy thống nhất với chính mình.

An: Em luôn ký mọi bài viết của mình với câu « Keep creating! » Và em nghĩ sẽ hay ho nếu khách mời có thể thêm một câu hoặc khẩu hiệu của họ bên cạnh. Câu kết mà chị muốn nói là gì ạ?

Morgane: Chắc là câu này cũ kỹ và quen thuộc quá rồi nhưng thôi kệ nhé. Đó sẽ là « Carpe diem ». Đây chính là cách sống chị hướng đến, sống trọn vẹn từng khoảnh khắc, bởi vì đâu ai biết điều gì sẽ diễn ra tiếp theo. Đó chính là chánh niệm, và ngay lúc này, khi ngồi đây nói chuyện với em, chị đang sống trọn vẹn khoảnh khắc này.

Đối với chị, đó là sự trù phú của cuộc sống này.

Các bạn có thể theo dõi Morgane tại Instagram

Carpe diem & keep creating!

Tu Ha An

*Vui lòng đọc kỹ thông tin về Bản Quyền trước khi sao chép hoặc trích dẫn nội dung và hình ảnh của blog tuhaan.com