« Chuyện sáng tạo » là chuyên mục mới trên blog, nơi mà mỗi mùa trong năm, tôi sẽ gặp gỡ một người làm sáng tạo để lắng nghe câu chuyện của họ. Nhân vật của chúng ta có thể là những người sáng tạo toàn thời gian, hoặc bán thời gian, hay sáng tạo chỉ đơn thuần là sở thích của họ.
Với « Chuyện sáng tạo », tôi hi vọng có thể góp phần xóa nhòa những định kiến rập khuôn đang đào sâu khoảng cách giữa thực tế và cái nhìn của người ngoài cuộc về nghề làm sáng tạo.
Nhân vật mùa xuân: Morgane của Instagram @morgane.mood
Tháng Một năm 2020, khi tôi vẫn đang làm công việc kỹ sư, một đồng nghiệp đã cho tôi xem Instagram của vợ anh ấy. Với sự tự hào lấp lánh trong mắt, anh nói rằng vợ anh là influencer. (« Influencer » có thể dịch là « người gây ảnh hưởng », trong bài viết này, khái niệm influencer tập trung vào những người sử dụng mạng xã hội để chia sẻ nội dung cá nhân, lan truyền thông tin đến mọi người và có khả năng ảnh hưởng đến quyết định mua hàng của những người theo dõi họ.) Đó là cách mà tôi biết đến Morgane và nội dung trên Instagram của cô. Lúc đó tài khoản của cô tên là @morgane.mum.
Thời điểm đó, lịch làm việc của tôi chồng chất và đầy đến muốn nứt vỡ, và tâm trí tôi cũng ở chung tình trạng. Instagram với nội dung lifestye (xu hướng cuộc sống) của Morgane đã khiến tôi muốn dành thời gian đi dạo một mình sau giờ làm và khám phá Dijon, thành phố mà tôi đang sống. Đó chính là chút ít ngọt ngào mỗi ngày trong cuộc sống rối tung của tôi.
Mùa xuân này, dành cho bài viết mở đầu của chuyên mục mới, hãy cùng tôi khám phá câu chuyện sáng tạo của Morgane. Nội dung tích cực, ấm áp, chỉn chu của cô luôn nhắc tôi về những cuốn sách nhẹ nhàng cho tâm hồn được đọc bên cốc trà thanh mát.
Chúng tôi hẹn nhau một buối sáng thứ bảy đầy nắng cho cuộc phỏng vấn này, tại trung tâm thương mại Toison d’Or, nơi Morgane làm đại sứ thương hiệu. Chúng tôi đã có một cuộc nói chuyện cởi mở về nghề influencer/sáng tạo nội dung trên Instagram, về mối liên hệ giữa influencer và sáng tạo, về lần đổi tên tài khoản và sự cân bằng giữa những vai trò khác nhau trong cuộc sống của cô: mẹ, vợ, chuyên gia giáo dục và người sáng tạo.
Phần Một
Người làm sáng tạo – Mẹ làm sáng tạo – Chuyên gia giáo dục làm sáng tạo
Làm sáng tạo, làm sao để được nhìn nhận một cách nghiêm túc?
Từ Hà An (An): Tưởng tượng là chúng ta chưa biết nhau từ trước thì chị sẽ giới thiệu bản thân với em như thế nào ạ?
Morgane: Chị thường giới thiệu: Tôi là Morgane, 37 tuổi. Tôi là chuyên gia giáo dục tại khoa tâm thần dành cho trẻ vị thành niên tại trung tâm y tế Chartreuse. Tôi đã kết hôn và có 2 cậu con trai, đứa lớn 10 tuổi và đứa nhỏ 5 tuổi. Tôi yêu nhiếp ảnh, điện ảnh, âm nhạc, nhảy và sáng tạo. Vậy thôi!
Chị vừa nhận ra là mình không hề nói rằng mình là influencer trên Instagram. Chị vẫn cảm thấy không thoải mái khi có người hỏi « Ồ, cô là influencer hả? » Thật khó để xác định bản ngã trên mạng xã hội.
An: Em cảm thấy câu hỏi mà chúng ta luôn được hỏi ở ngay đầu mỗi cuộc gặp gỡ này thực ra không hề dễ để trả lời. Đôi khi chúng ta làm một công việc « nghiêm túc » nhưng không thực sự khớp với những giá trị cá nhân, đôi khi chúng ta lại phải đối mặt với những người đối diện không thực sự coi trọng nghề nghiệp chúng ta chọn.
Đã bao giờ chị giới thiệu bản thân với tư cách influencer / Instagramer chưa? Làm cách nào để chị thể hiện rằng mình uy tín và nghiêm túc?
Morgane: Chính ra chị luôn giới thiệu nghề nghiệp chính của mình. Chị luôn cảm thấy có trách nhiệm phải giải thích con đường mà chị đến với Instagram và nghề influencer.
Ở các sự kiện, chị luôn được đối xử như một VIP (người quan trọng) trong khi chị không có nhiều người theo dõi đến thế. Làm sao để đánh giá khách quan được chất lượng nội dung của bản thân? Chị đã tự đặt câu hỏi trong một thời gian rất dài.
Nhưng đằng sau tất cả, chị luôn hào hứng được gặp gỡ người khác khi tham gia sự kiện. Chị đã tham gia rất nhiều sự kiện tại Dijon và có dịp trò chuyện cùng những chủ nhà hàng, quán bar, cửa hàng. Chị đã rất hạnh phúc khi được hiểu về câu chuyện đằng sau mỗi người. Điều này tương đồng với giá trị cốt lõi của nghề nghiệp chính của chị: làm giáo dục, với mối liên kết giữa người với người.
Mội khi đã nhận ra điều này, chị cảm thấy chỗ đứng của mình chính đáng. Chị hiểu được ý nghĩa của việc sáng tạo trên Instagram.
Có thể một ngày nào đó, chị sẽ không còn cảm thấy cần phải giới thiệu nghè nghiệp chính của mình nữa. Nhưng hôm nay, ngay cả trên phần giới thiệu trên Instagram chị cũng vẫn ghi rõ ràng rằng ngoài đời chị làm chuyên gia giáo dục. Đối với chị, đây là hai thể giới hoàn toàn riêng biệt, đôi khi chúng giao nhau ở một vài khoảnh khắc, nhưng chúng vẫn khác xa nhau.
An: Chị nghĩ rằng vấn đề của việc không được nhìn nhận nghiêm túc đúng với giá trị là vấn đề mà tất cả những người làm nội dung trên internet đều gặp phải, hay đây là vấn đề mà phụ nữ sẽ luôn gặp phải nhiều hơn đàn ông?
Morgane: Chị nghĩ là cả hai.
An: Em có cảm giác là chỉ cần một người giới thiệu rằng họ là Instagramer, YouTuber, influencer là đủ để người đối diện lóe lên suy nghĩ rằng họ không phải những người lao động nghiêm túc. Và, khi một người đàn ông nói rằng anh ấy chụp ảnh và quay phim để tạo nội dung trên mạng, mọi người sẽ nghĩ ngay đến những anh chàng chuyên gia với bộ sưu tập máy móc, ống kính, hệ thống chiếu sáng… Trong khi một người phụ nữ nói rằng cô ấy chụp ảnh và quay phim để tạo nội dung trên mạng, phần lớn mọi người sẽ có xu hướng tưởng tượng ra một cô nàng dùng điện thoại chụp ảnh selfie…
Morgane: Chị nghĩ rằng đáng buồn là phụ nữ sẽ luôn phải gồng mình để xây dựng uy tín. Và điều này cũng phụ thuộc rất nhiều vào cách hành xử và suy nghĩ của đàn ông. Chị may mắn có Guillaume, một người chồng hiện đại với tư duy mở.
Chị luôn nghĩ về điều này khi nuôi dạy hai cậu con trai của mình. Đâu là ví dụ trực quan mà đứa trẻ cần có ngay tại mái ấm của chúng? Đâu là cách chúng ta muốn nuôi dạy những người con trai, con gái của chúng ta? Chị nghĩ mọi thứ nên được bắt đầu bằng việc dạy những đứa trẻ cách kết nối với chính những cảm xúc của chúng để học cách nhận diện cảm xúc của những người khác và từ đó nuôi dưỡng lòng thấu cảm.
Ngay cả khi ngày hôm nay, có rất nhiều điều đã thay đổi nhờ vào phong trào nữ quyền, chị có cảm giác như những phát ngôn xung quanh chúng ta đang dần đi vào con đường của những lời tuyên chiến triệt để. Dù là người ủng hộ những giá trị cốt lõi của nữ quyền, chị cảm thấy thật đáng tiếc, vì khi chúng ta phải nhìn và nghe nhiều đến bão hòa thì thông tin cốt lõi đã hoàn toàn bị nhấn chìm giữa biển tuyên ngôn.
Chưa kể đến những nữ influencer đi ngược hoàn toàn với những giá trị này. Và đáng tiếc là họ lại rất nổi tiếng và chiếm phần đông. Hiển nhiên là mỗi người phụ nữ đều xứng đáng có quyền làm bất cứ điều gì họ muốn. Nhưng hãy nhìn vào những chương trình truyền hình thực tế mà xem, hình ảnh của phụ nữ hoàn toàn bị thao túng, bởi chính những cô gái tham gia trong chương trình đó. Chị cho rằng điều này làm giảm sự uy tín và vị thế của phụ nữ nói chung.
Nhưng cái hay của mạng xã hội chính là ở đó chúng ta có tất cả các thể loại nội dung, biểu tượng, đại diện. Trên Instagram, chúng ta có thể tìm thấy những người phụ nữ truyền cảm hứng, họ đang ngày càng có độ phủ sóng cao, và điều này thực sự tuyệt vời.
Tung hứng với những quả bóng vai trò: mẹ, vợ, chuyên gia giáo dục và người sáng tạo
An: Chị bắt đầu dùng Instagram từ khi nào?
Morgane: Chị lập Instagram từ khi có Matt, vậy là vào năm 2016. Tài khoản của chị lsuc đầu tên là @morgane.mum.
Matt gặp phải hội chứng đầu bẹt. Điều khiến chị hoang mang là khi đó, chị không tìm được chút thông tin nào trên mạng xã hội cũng như trong Dijon. Vậy nên chị đã lập một trang blog để giúp bản thân sống qua khoảng thời gian thử thách đó.
Thế rồi một cách tự nhiên, nội dung của chị dần hướng đến thế giới của mẹ và trẻ sơ sinh. Cùng lúc, chị phát hiện ra rằng trên Instagram có rất nhiều người mẹ kiêm nhà sáng tạo, những người chủ của chính công ty nhỏ do họ dựng nên. Điều này hoàn toàn chạm đến những giá trị cá nhân của chị, vậy là những sự hợp tác bắt đầu như thế.
Thỉnh thoảng chị cũng có những hợp đồng với những nhãn hàng lớn. Nhưng chị luôn chọn những thương hiệu ưu tiên hoạt động vì môi trường. Chị cố gắng tạo nhiều ảnh hưởng nhất trong khả năng của bản thân.
An: Ngày hôm nay chị đảm nhận nhiều vai trò trong cuộc sống: làm mẹ, làm vợ, làm chuyên gia giáo dục, làm người sáng tạo nội dung. Làm thể nào để chị tung hứng được giữa tất cả những vai trò này?
Morgane: Đây là cả một nghệ thuật sắp xếp! Chị và Guillaume dùng chung một thời gian biểu. Anh ấy có thể tra cứu tất cả những cuộc hẹn của chị. Anh ấy có một lịch làm việc không bất biến nên ngay khi có một thay đổi nhỏ, anh ấy sẽ cập nhật ngay trong thời gian biểu. Chị cần có thông tin nhanh chóng và chính xác để biết ai giữ bọn trẻ.
Ngày thường, chị có công việc chính tại trung tâm y tế từ 9h đến 17h30. Giờ nghỉ trưa chị sẽ dành cho công việc influencer. Sau 17h30 chị là mẹ toàn thời gian. Guillaume thường không ở nhà vào buổi tối.
Ngày cuối tuần ví dụ như hôm nay, Guillaume biết rằng chị đã tập trung tất cả những việc mình cần làm ở cùng một địa điểm: trung tâm thương mại Toison d’Or. Chị có hoạt động bán bánh cupcake để quyên góp cho hai tổ chức huấn luyện chó hỗ trợ người khuyết tật, chị tranh thủ giao nến thơm mà chị tự làm và kinh doanh, và chị có hẹn với em.
Vào lúc này, Guillaume chăm sóc bọn trẻ. Guillaume sẽ bắt đầu ngày làm việc vào 13 giờ, vậy nên chiều nay chị sẽ làm mẹ toàn thời gian. Thường thì nếu chị có hẹn chụp hình hoặc sự kiện, chị sẽ sắp xếp hết vào cuối tuần.
Thỉnh thoảng chị cũng kéo cả Guillaume hoặc gia đình mình tham gia cùng trong những chiến dịch hợp tác. Như lần chị được mời tham dự sự kiện thử rượu vang, vì chị không hay uống rượu nên chị đã dẫn Guillaume đi cùng và anh ấy đã rất vui.
Dù sao thì quan trọng là cả bốn thành viên phải có những khoảng thời gian chung dành cho nhau, nhưng chị và Guillaume cũng cần tạo ra nhưng khoảng thời gian chỉ riêng hai người với tư cách một cặp đôi và chị cần có không gian và thời gian riêng với chính mình.
An: Đã bao giờ chị cảm thấy áp lực từ phía xã hội hay người thân đẩy chị ở yên trong vai trò « mẹ » và « vợ » chưa?
Có lẽ câu hỏi này phần nào liên hệ với văn hóa nơi em lớn lên. Đôi khi, em hào hứng khoe về một dự án mới kiến tim em rộn ràng ngày đêm, và phản ứng của người đối diện (với tất cả sự quan tâm chân thành) lại là: « Thế bạn đời của cháu/em/cậu nói sao? » hay « Đừng quên là ưu tiên trong đời một người phụ nữ là xây dựng gia đình »…
Morgane: Điều này từng xảy đến với chị và hẳn là sẽ còn xảy đến. Nhưng những người đó chỉ tham chiếu lên mình nỗi sợ của chính họ hoặc cách họ gói gọn cuộc sống.
Một khi mình nhận ra điều này thì những lời nói kia sẽ không thể chạm đến mình được nữa.
Đôi khi chị cũng đặt câu hỏi theo chiều ngược lại. Những gì chị chia sẻ trên Instagram cũng giao với những định kiến rập khuôn, dù cho đó là cuộc sống thật của chị, cuộc sống mà chị và Guillaume cùng nhau xây dựng. Nhưng những gì chị chia sẻ có thể bị cho là quá trơn nhẵn, quá hoàn hảo.
Điều cốt lõi và Guillaume và chị yêu thương nhau, mọi chuyện đều ổn với lũ trẻ. Nhưng hôn nhân là một trạng thái cần nhiều nỗ lực để giữ gìn.
Gia đình chị cũng trải qua nhiều thời điểm khó khăn, khi cậu con trai đầu tiên chào đời chẳng hạn. Trong suốt một năm, chị chỉ ôm khư khư một vai trò: làm mẹ. Chị bỏ quên việc mình cũng là một người phụ nữ, một người yêu, một người lao động, một người sáng tạo. Thành thật mà nói, mọi chuyện có thể đã rất tệ. Nhưng chồng chị đã biết lắng nghe và giúp chị đứng dậy.
Hơn nữa, trước khi đến với Guillaume, chị đã luôn tuyên bố mình sẽ không bao giờ kết hôn, mình không cần một người đàn ông! Chị từng nghic rằng hôn nhân sẽ cản chân mình. Thực tế hoàn toàn ngược lại em ạ!
An: Năm 2021, chị đã thay đổi tên tài khoản Instagram từ @morgane.mum thành @morgane.mood. Vì đâu có sự thay đổi này ạ?
Morgane: Tất cả đều liên quan đến khoảng thời gian một năm mà chị chỉ tập trung vào một vai trò: người mẹ.
Chị học nhiều điều cùng lúc với việc tài khoản dần lớn lên. Làm mẹ là hành trình học mỗi ngày. Điều này cũng liên quan đến nghề chuyên gia giáo dục, nơi mà chị thường gặp gỡ những người mẹ, những đứa trẻ và quan sát mối liên hệ này.
Và rồi chị cmar thấy @morgane.mum thật sự chỉ là Morgane-mẹ, còn chị thì là nhiều hơn là một người « mẹ ».
Sự thay đổi cũng liên quan đến sự phát triển trong công việc chính, khi chị đề cập đến cảm xúc, thấu cảm, sự nhân từ dành cho bản thân và cho người khác với những trẻ vị thành niên. « MOOD » có nghĩa là tâm trạng. Tâm trạng là một phần của cuộc sống. Chấp nhận rằng đôi khi chúng ta cảm thấy tệ cũng là một điều quan trọng.
Chị muốn điều này được thể hiện trên Instagram và khi chị giới thiệu bản thân trong các sự kiện trong thế giới của influencer.
(còn tiếp)
Các bạn có thể theo dõi Morgane tại Instagram
Phần hai của bài blog, đăng vào ngày 15 tháng Tư năm 2022: « Influencer » là một nghề nghiêm túc. Và đó là một nghề đáng trân trọng!
*Vui lòng đọc kỹ thông tin về Bản Quyền trước khi sao chép hoặc trích dẫn nội dung và hình ảnh của blog tuhaan.com